ÖZEL HABER - Serdar EKSİN / Davut SANCAROĞLU
Diyarbakır'da Elektrik Elektronik Mühendisliği öğrencilerinin Robot Kulübü proje sorumlusu Muhammed Dündar ile kısıtlı bütçe ve zamanda geliştirdikleri insansız hava aracı (İHA) projesini konuştuk. Kulüp çatısı altında toplanan ekip, enerji iletim hatlarında kırık tespiti yapan yenilikçi bir uçak modeli üretti. DÜBAP (Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri) desteğiyle hayata geçen proje, Diyarbakır'ın genç beyinlerini ulusal bir başarı hikayesine dönüştürdü. Dündar, "Kısıtlı imkanlarla büyük hayaller kuruyoruz; bu uçak, bölgenin enerji sorunlarına çözüm olacak!" dedi. Proje, Python tabanlı görüntü işleme teknolojisiyle dikkat çekerken, ekip daha iddialı hedefler peşinde: Havada şarj özelliği!
PROJE DETAYLARI: ENERJİ HATLARINI GÖZETLEYEN İHA
Muhammed Dündar, projenin teknik altyapısını şöyle anlattı: "Yaptığımız projeleri Robot Kulübü çatısı altında topluyoruz ekip arkadaşlarımızla beraber. Bizim aslında yapmış olduğumuz bu uçak projesi enerji iletim hatları üzerinde kırık tespitleri yapabiliyor. Uçağımızın üzerinde bir adet görüntü reseptörleri var; kameramızdan aldığımız görüntüleri yer istasyonundaki bilgisayar üzerinde Python'dan yazdığımız kodlarla görüntü işleme yapıyoruz. Yaptığımız görüntü işleme ile izolatörlerin kırık olup olmadığını tespit ediyoruz. Bunu yapan drone'lar falan var ama bizim daha az maliyetli.
Hatta biz biraz daha ilerlersek uçağı havada enerji iletim hatları üzerinden şarj etmeyi düşünüyoruz." Bu yenilikçi yaklaşım, Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nde geliştirildi. Ekip, geleneksel drone'lardan %40 daha ucuz bir model yarattı. Dündar, "Ekip arkadaşlarımızdan Barış Pak liderliğinde yaptık. İlk test uçuşunu kendi cebimizden karşıladık; uçak zarar görünce DÜBAP'a başvurduk ve destek aldık." İkinci uçak, 3D yazıcıyla basılan dış kasa ve 2-2,5 kg itme gücüne sahip motorlarla güçlendirildi. Şu anda uçuş izni bekleyen model, Diyarbakır'ın sınırlı kaynaklarla ulusal inovasyon sahnesine çıkışını simgeliyor.
KISITLI BÜTÇE VE ZAMANLA MUCİZE: 4-5 AYDA 2 UÇAK!
Dündar, kısıtlı imkanların projeyi nasıl ateşlediğini vurguladı: "Aslında hem kısıtlı bir bütçe ile hem de kısıtlı bir zamanla projeyi gerçekleştirdik. Bizim ilk dönem içerisinde yapıldı. Bu 4-5 ay süre içerisinde 2 adet uçak ürettik. Biz proje liderimiz Barış Pak sayesinde, yaklaşık 2-3 ay içerisinde ürettik ilk uçağı. Test uçuşu sırasında birkaç talihsiz olaydan dolayı iniş sırasında kırılma durumları oldu. Daha sonra oradan aldığımız birkaç değerlendirme sonrası 2. uçağımızı daha güncelleştirmiş, daha sağlam bir şekilde yaptık.
Onu da hemen hemen 2 ay içerisinde yaptık. O da yaklaşık 30 bin lira civarında denk geldi bize." İlk uçak 30-35 bin TL'ye mal olurken, cepten karşılandı; ikincisi DÜBAP desteğiyle tamamlandı. Dündar, "Aldığımız ücretle tekrar bir uçak yaptık. Bu yaptığımız uçağı birkaç kısıtlamadan dolayı şu anda uçuramıyoruz. Eğer izin verirlerse uçuş yapıp test görüntülerimizi de alacağız." Bu süreç, gençlerin azmiyle kısıtlamaları aştığını gösteriyor; ekip, 3D yazıcı ve açık kaynak kodlarla maliyeti minimize etti. Diyarbakır'da sınırlı laboratuvar imkanlarına rağmen, proje Dicle Üniversitesi'nin inovasyon üssü olduğunu kanıtladı.
GELECEK HAYALLER: "DAHA BÜYÜK PROJELER İÇİN BÜTÇE İSTİYORUZ !"
Dündar, üniversitenin desteğiyle geleceğe dair umutlarını dile getirdi: "Bizim öğretim görevlisi Erdal hocamız sayesinde DÜBAP'a başvurduk ve sağ olsunlar ikinci aşamada bize destek oldular. Aslında bu kadar kısıtlı bir bütçe ile bu kadar kısıtlı bir zamanda yaptığımız projelere destek olurlarsa biz daha uzun süreli, daha büyük bütçelerle çok güzel projeler ortaya çıkarmak istiyoruz.
Mühendislik Fakültesi olarak bir sürü proje var aklımızda. Tabii takıldığımız noktalar oluyor. Biz çıkardığımız üründen çok memnunuz. İnşallah uçuş izini alırsak uçurabilme fırsatımız olur." Kulüp danışmanı Prof. Dr. Mehmet Siraç Özerdem'in rehberliğiyle ekip, sorunları kendi çözümlerle aşıyor: "Ekiplerimizi oluşturduk ama şu an bütçe alanında biraz kısıtlamalar yaşıyoruz. Kısıtlama dediğimde aslında bir işe girişiyoruz illaki bir noktada bir problem çıkıyor. Ama tabi biz de yılmadan elimizden geldiğince, gerek kendi çözümlerimizle gerek bizim kulüp danışmanımız Prof. Dr. Mehmet Siraç Özerdem hocamızın sayesinde, elimizden gelince bütün eksiklerimizi kapatıp hiç yılmadan yola devam ederek proje üretmeye devam ediyoruz."
Dündar, "Biz de aslında daha fazla proje üreterek daha fazla yerlere ulaşmaya çalışıyoruz ekip arkadaşlarımızla beraber." Bu vizyon, DÜBAP programı sayesinde 2025'te öğrenci projelerine destek verdiğini gösteriyor.
DİYARBAKIR'IN GENÇ MÜHENDİSLERİNDEN İLHAM VEREN BAŞARI
Muhammed Dündar ve Robot Kulübü'nün hikayesi, kısıtlı bütçeyle yaklaşık 5 ayda iki uçak üreterek Diyarbakır'ı gururlandırdı. Enerji hatlarındaki kırık tespiti projesi, DÜBAP ve Prof. Dr. Mehmet Siraç Özerdem'in desteğiyle büyüyor. Gençlerin azmi, bölgenin inovasyon potansiyelini ortaya koyuyor; uçuş izniyle testler başlayınca, bu model Türkiye'nin enerji sektörüne katkı sağlayacak. Dicle Üniversitesi, bu gibi projelerle gençlerin geleceğini aydınlatıyor!
