HABER - Halide GÜNEŞ
Elektronik sigara (e-sigara), sigara içimini taklit eden ve atomizer, pil ve likit haznesi ile çalışan bir cihaz olarak biliniyor. Çin merkezli bir şirket tarafından “sigara bırakma aracı” olarak patentlenen cihaz, dünya genelinde popüler bir sigara bırakma yöntemi. Ancak Dünya Sağlık Örgütü, e-sigarayı tütün ürünü kapsamında değerlendiriyor ve kullanımını önermiyor.
EVALI, astım ve akciğer sönmesi riski
Araştırmalar, e-sigaranın sigaradan farklı olarak karbonmonoksit içermediğini, ancak ağır metaller, organik kimyasallar ve kanserojen maddeler gibi başka zararlı bileşenler barındırdığını ortaya koyuyor. E-sigaralar özellikle akciğerler ve solunum yolları üzerinde ciddi zararlar yaratıyor, EVALI, astım ve akciğer sönmesi riskini artırıyor. Ayrıca kalp hastalıkları riskini yükseltirken, genç beyin gelişimini de olumsuz etkiliyor.
Beyin iltihabı riski
Elektronik sigaralar, gençlerin beyin gelişimini ciddi şekilde etkileyen bir sağlık tehdidi olarak öne çıkıyor. Araştırmalar, e-sigaraya maruz kalan gençlerde öğrenme ve hafıza problemleri ile beyin iltihabı riskinin arttığını gösteriyor. Özellikle ergenlik döneminde nikotinin, dikkat, hafıza ve dürtü kontrol merkezlerini zedelediği biliniyor.
Kurşun ve Uranyum gibi ağır metaller tespiti
Bilim insanları sadece nikotinin değil, e-sigara likitlerindeki tatlandırıcıların da dopamin sistemini uyararak bağımlılık riskini artırdığını belirtiyor. Ayrıca, elektronik sigara kullanan gençlerin idrarında kurşun ve uranyum gibi ağır metaller tespit edildi. Bu maddelerin beyin ve organ gelişimini olumsuz etkilediği, gebelikte maruziyetin ise doğmamış bebekte motor beceri ve hafıza bozukluklarına yol açabildiği vurgulanıyor.
Uzmanlar, e-sigaranın zararsız bir buhar olmadığını; oksidatif stres, kan-beyin bariyeri hasarı ve beyinde nöron kaybı riski taşıdığını söylüyor. En güvenli kullanımın ise nikotinsiz olan versiyon olduğu ifade edildi.
2023 sonu itibarıyla Dünya Sağlık Örgütü, 34 ülkede elektronik sigarayı yasakladı. İngiltere ise 2025 yaz aylarından itibaren tek kullanımlık e-sigaraları yasaklamayı planlıyor. Uzmanları, e-sigaraların özellikle gençler ve gebeler için ciddi bir risk oluşturduğunu, halkın bilinçlendirilmesi gerektiğini vurgulandı.
