Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, hazırladığı Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddetle Mücadele Tutum Belgesi ile toplumsal cinsiyet temelli şiddetin önlenmesi, risklerin belirlenmesi ve kurumsal politikaların güçlendirilmesini hedefliyor. Belediye Meclisi tarafından oybirliğiyle kabul edilen belge, belediyenin şiddetle mücadelede kurumsal bir yaklaşım benimsemesini ve eşitlik odaklı bir yönetim modelinin geliştirilmesini öngörüyor.
KURUMSAL DÖNÜŞÜM VE ÖNLEME YAKLAŞIMI
Belgede, toplumsal cinsiyet temelli şiddetin her türüne karşı bütüncül ve önleyici politikalar oluşturulması amaçlanıyor. Hedefler arasında şiddet riski taşıyan durumların tespiti, ayrımcı tutumların dönüşümünü destekleyen zihniyet değişimi, kadınların ve şiddet riski altındaki kişilerin korunmasına yönelik önleyici uygulamalar ile şiddet bildirimlerinde onarıcı adalet süreçlerinin işletilmesi yer alıyor. Ayrıca kurum kültürünün toplumsal cinsiyet eşitliği ekseninde yeniden yapılandırılması ve haklara erişimin güçlendirilmesi de temel maddeler arasında bulunuyor.
BELGENİN KAPSAMI
Tutum Belgesi; belediye yöneticileri, çalışanlar, meclis üyeleri, stajyerler, gönüllüler, hizmet verilen kişiler ve iş birliği içinde olunan tüm kurum, kuruluş ve meslek örgütlerini kapsıyor. Belediyenin hizmet politikaları, satın alma süreçleri ve ortaklıkları da belgenin kapsamına dahil ediliyor.
ULUSAL VE ULUSLARARASI DAYANAKLAR
Belge; CEDAW, 6284 Sayılı Kanun, İstanbul Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi, ILO 190 Sayılı Sözleşme, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Türk Medeni Kanunu, İş Hukuku, Belediye Kanunu ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi gibi geniş bir ulusal ve uluslararası hukuk çerçevesine dayanıyor.
EŞİTLİK VE ADALET İLKESİNE VURGU
Belediye, tutum belgesi doğrultusunda toplumsal cinsiyet eşitliğini çalışma alanlarının tamamında temel standart olarak benimsediğini belirtiyor. Bu kapsamda ayrımcı tutumların ortadan kaldırılması, şiddete karşı sıfır tolerans ilkesinin uygulanması, kadınların karar alma süreçlerine katılımının artırılması ve erkek çalışanların mücadelede sorumluluk üstlenmesi hedefleniyor. Ayrıca pozitif ayrımcılık, adalet, gizlilik ve mahremiyet ilkelerinin gözetileceği belirtiliyor.
ŞİDDET TÜRLERİNİN TANIMLANMASI
Belgede fiziksel, cinsel, ekonomik, psikolojik, dijital ve geleneksel pratiklere dayalı şiddet türleri ile mobbing çeşitleri ayrıntılı şekilde tanımlanarak şiddetin tüm yapısal ve psikolojik boyutlarıyla ele alındığı kaydediliyor.
ŞİDDET BİLDİRİMİNDE UYGULANACAK SÜREÇ
Şiddet bildirimi yapılması halinde yürütülecek süreç de detaylandırılıyor. Süreci Kadın Koordinasyonu yönetirken, Kadın Politikaları Müdürlüğü ile birlikte üç kişilik bir komisyon oluşturuluyor. Bu süreçte maruz bırakılan kişinin güvenliği ve beyanı esas alınıyor. Gerektiğinde fail hakkında disiplin soruşturması açılıyor, bir muhakkik atanıyor ve geçici tedbirler uygulanabiliyor. İnceleme süreci en fazla 30 iş günü içinde tamamlanıyor; zorunlu durumlarda 15 gün uzatılabiliyor. Sonuç raporu Disiplin Kurulu’na iletiliyor ve taraflara bildirim yapılıyor.
SÜRECİN SONUNDA UYGULANABİLECEK YAPTIRIMLAR
Soruşturmanın sonunda yaptırım gerekmesi halinde, ilgili kişinin görev yerinin değiştirilmesi, iş akdinin feshedilmesi veya fail belediye çalışanı değilse bağlı olduğu kurumlara bildirimde bulunulması ve iş birliğinin sona erdirilmesi gibi kararlar uygulanabiliyor.