Diyarbakır’ın Çüngüş ilçesine bağlı Geçitköy köyü, Fırat Nehri üzerine inşa edilen Karakaya Barajı sonrası iklim değişikliği yaşadı. Bu değişim, köyün sert kışlarını yumuşatarak portakal ve limon gibi narenciye ürünlerinin yetişmesine uygun koşullar oluşturdu.
“BURASI ARTIK AKDENİZ İKLİMİ GİBİ”
Diyarbakır şehir merkezine 120 kilometre uzaklıkta bulunan köyde, muhtar Turgay Toğrul, değişimi şöyle özetliyor:
“Burası artık Akdeniz iklimi gibi. Adana, Mersin veya Antalya nasılsa burası da öyle. Narenciye üretiminin gelişmesini istiyoruz ki köylüler kendi köylerinde kalsın. İnanıyorum ki 10 yıl sonra portakal, mandalina ve limon pazara girecek.”
BAHÇELER ARTIK MEYVE DOLU
“Gizli bir cennet” olarak anılan Geçitköy, sonbaharda hareketleniyor. Köylüler portakal, mandalina, limon, nar, cennet hurması, zeytin ve muz ağaçlarıyla dolu bahçelerinde çalışıyor.
Köy sakinlerinden Hatice Toğrul, “Her şeyimiz var, kendi bahçemizde üretiyoruz. Eskiden bu meyveler yoktu. Artık kar yerine yağmur yağıyor, bu yüzden meyvelerimiz çoğaldı.”
GENÇLER KENDİ KÖYLERİNDE KALACAK
Serap Toğrul ise umutlarını şu sözlerle dile getiriyor:
“Antalya ve Mersin’de yetişen meyveler artık köyümüzde de yetişiyor. İnşallah gençlerimiz artık gurbete gitmez, kendi köylerinde çalışırlar.”
GÖÇ VE EKONOMİK ZORLUKLAR
Buna rağmen, ekonomik imkansızlıklar nedeniyle birçok köylü İstanbul gibi büyük şehirlere göç etmek zorunda kalmış. Mehmet Karakuzu, “Çüngüş’ün yarısı bizim köylümüzdür. İstanbul’da yaklaşık 400 hane var. Memleketlerinde geçim sağlayamadıkları için gitmek zorunda kaldılar. Arazi az, nüfus fazla. Herkes kendi memleketinde çalışmak ister. Eğer meyvecilik gelişir ve devlet destek olursa çok iyi olur.”
UZMANDAN ANALİZ
Uzmanlar, Geçitköy’ün iklimini “mikroklima” olarak tanımlıyor. Fırat kıyısında başka köyler de bulunmasına rağmen, narenciye üretimi sadece bu köyde gerçekleşiyor. Bu özel iklim koşulları, meyvelerin yalnızca Geçitköy’de yetişmesini sağlıyor.
