DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi (EMAR) tarafından hazırlanan “2024-2025 Gelir Eşitsizliği ve Yoksulluk Raporu”, Türkiye’de ekonomik krizin en çok emekçi sınıfları etkilediğini ve gelir uçurumunun hızla büyüdüğünü ortaya koydu.
Her 10 kişiden 2’si yoksul
Rapora göre Türkiye’de yoksulluk oranı yüzde 21,2’ye yükseldi. En az 17,8 milyon kişi, temel ihtiyaçlarını karşılayacak gelire sahip değil. Çalışan yoksulluğu da büyüyor; 2024’te her 100 çalışandan 11’i yoksulluk sınırının altında kaldı.
Asgari ücret açlık sınırının altında
2025 ortası itibarıyla açlık sınırı 26 bin TL, yoksulluk sınırı 90 bin TL olurken, asgari ücret 22 bin TL’de kaldı. Türkiye’deki asgari ücret, Avrupa ortalamasının yaklaşık yarısı düzeyinde.
Avrupa’da gelir eşitsizliğinde ilk sırada
Türkiye’nin Gini katsayısı 0,461 olarak ölçüldü ve bu oranla Avrupa’da gelir eşitsizliğinin en yüksek olduğu ülke konumuna geldi. En zengin yüzde 20’lik kesim, en yoksul yüzde 20’nin yaklaşık 9 katı gelir elde ediyor.
Kadınlar ve çocuklar daha yoksul
Rapor, ekonomik krizden en çok kadınlar ve çocukların etkilendiğini belirtti. 18 yaş altı çocukların yüzde 39’u, kadınların ise yüzde 31,5’i yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunuyor.
Temel harcamalar iki katına çıktı
Yüksek enflasyon nedeniyle hanehalkı harcamaları son bir yılda neredeyse iki katına çıktı. Konut ve kira giderleri en yüksek payı alırken, gıda harcamaları da hızla arttı.
DİSK’ten acil çağrı
Rapor, yoksulluk ve eşitsizlikle mücadele için şu önerileri sundu:
- Asgari ücret ve maaşlar yaşam koşullarına göre yeniden düzenlenmeli.
- Vergi sistemi gelir düzeyine göre adil hale getirilmeli.
- Kadınlar ve çocuklar için sosyal koruma politikaları güçlendirilmeli.
