CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, Türkiye’nin Avrupa ülkelerinden ithal ettiği atıklara ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’a yönelttiği soruların net bir şekilde yanıtlanmadığını açıkladı. Bakanlıktan gelen yanıta tepki gösteren Kış, “Sayın Bakan’ın gönderdiği yazıda sayı yok, şeffaflık yok, hesap yok” dedi.
Kış’ın önergesinde; 2024 yılı itibarıyla ithal edilen toplam atık miktarı, atıkların türleri, Türkiye’nin geri dönüşüm kapasitesi, yakılan ya da doğaya bırakılan atıkların oranı, ölçülen emisyon değerleri ve Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin 2026-2027’de uygulamaya koyacağı yeni atık kurallarına hazır olup olmadığı gibi sorular yer aldı. Ancak gelen yanıtta bu sorulara dair net rakamlar yer almadı.
Bakanlık, 2020 yılından bu yana atık ithalatına kota uygulandığını, geri dönüşüm tesislerinin kapasitesinin yüzde 50’sini aşan ithalata izin verilmediğini ve yakma/bertaraf amaçlı ithalatın yasaklandığını belirtmekle yetindi. Ayrıca son beş yılda 31 bin 976 denetim yapıldığı, 129 tesise idari işlem uygulandığı, toplam 1 milyar 152 milyon TL ceza kesildiği ve 256 tesisin faaliyetinin durdurulduğu bilgisi verildi.
Ancak Gülcan Kış, bu bilgilerin yeterli olmadığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“Kaç ton atık geri dönüştürüldü, ne kadarı yakıldı, kaç kişi etkilendi bilmiyoruz. 12,3 milyon tonluk bir atık yükünden bahsediyoruz ama plastik oranı, şehir dağılımı ya da çevresel etkileri açıklanmıyor. Bu sadece çevre kirliliği değil, bilgi karartmasıdır.”
Mersin gibi liman kentlerinin Avrupa’dan gelen atıklarla dolduğuna dikkat çeken Kış, bu durumun hem çevreye hem de yerli atık toplayıcılara zarar verdiğini söyledi.
“Geri dönüşüm adı altında plastik çöpleri yakıyoruz, doğaya bırakıyoruz. Bunun adı dönüşüm değil, zehir yaymaktır. Türkiye artık Avrupa’nın çöp konteyneri olmaktan çıkarılmalı. Bu konuda şeffaf ve çevreci bir sisteme ihtiyaç var.”
Kış, atık ithalatı sürecinin TBMM’de, kamuoyunda ve uluslararası platformlarda takipçisi olacaklarını vurguladı.